De studenten hebben hun manifestatie over het klimaat, afgelopen donderdag in Den Haag, perfect georganiseerd. Goed gepland, een duidelijke boodschap, een overtuigend resultaat en geen enkele wanklank. En toch was er kritiek. Waarom is die kritiek bijzonder? En nog belangrijker: wat moeten de studenten met die kritiek doen?
Vorige week donderdag was de manifestatie over het klimaat, georganiseerd door leerlingen en studenten. De studenten hebben de manifestatie “volgens het boekje” georganiseerd:
- een goed uitgewerkt idee,
- veel communicatie waardoor er veel publiciteit en aandacht was,
- een groot draagvlak onder studenten, en ook onder ouders en docenten, en
- een strakke en duidelijke organisatie.
Kritiek
Het resultaat was er ook naar. De opkomst was veel groter dan vooraf verwacht werd. De media-aandacht was overstelpend. De sfeer was prima en er was geen enkele wanklank. Er was ook al een eerste resultaat. De studenten gaan met minister Wiebes en met minister-president Rutte praten. Een eerste, veelbelovend resultaat van een geslaagde actie.
Toch was er ook kritiek op de actie. De studenten zouden op school moeten blijven, actievoeren doe je maar in het weekend, hoe vaak gaan ze zelf wel niet op vakantie, ze willen gewoon een dag vrij, ze worden door hun ouders gestuurd, het zijn allemaal klimaat-spijbelaars.
Dit zijn een beetje neerbuigende en misschien wel wat zure reacties. Maar als je nauwkeuriger kijkt valt nog iets anders op. De kritiek richt zich eigenlijk alleen op formele aspecten van de studentenactie, en niet op de inhoud.
The Golden Circle
Om dit duidelijk te maken helpt The Golden Circle. Deze staat hieronder afgebeeld.
The Golden Circle bestaat uit drie cirkels.
- What
De buitenste cirkel is het ‘wat’. Het ‘wat’ beschrijft de gebeurtenis, in dit geval studenten die actie voeren voor duurzaamheid. - How
De middelste cirkel beschrijft het ‘hoe’, de manier waarop de gebeurtenis wordt uitgevoerd. In dit geval is dat een manifestatie onder schooltijd. - Why
De binnenste cirkel beschrijft het ‘waarom’ je het product of de dienst aanbiedt. De why wordt vaak beschreven met zinnen als: Ik ben ervan overtuigd dat… , Ik sta voor …, Ik geloof er in dat … Dit gaat over motivatie, in dit geval is dat de betrokkenheid van studenten bij duurzaamheid.
Geraakte reacties
Laten we de reacties nu eens volgens The Golden Circle analyseren. De meeste reacties liggen op het gebied van de How en What. Dit zijn formele reacties. Op de Why van de actievoerders, meer aandacht voor duurzaamheid, wordt niet ingegaan.
Sterker nog: eigenlijk wordt de integriteit van de actievoerders in twijfel getrokken. De suggestie is immers dat ze gestuurd worden door de ouders, en anders zijn het wel spijbelaars!
Reacties als deze zijn “geraakte” reacties. Iemand die zo reageert heeft eigenlijk geen weerwoord. Dat niet alleen. Hij weet dat het belangrijk is om wel een goed antwoord te hebben en vindt het daarom vervelend dat hij geen weerwoord heeft. Hij is daardoor geraakt.
Door formele argumenten te gebruiken en de integriteit van de inhoud c.q. de motivatie in twijfel trekken gaat hij de discussie uit de weg. Of hij koopt op die manier ten minste tijd om zelf een standpunt of antwoord te bedenken.
Doorzetten met de ongemakkelijke vraag
Wat moeten de organisatoren van deze actie nu met deze reacties? Voor de leerlingen en de studenten is het belangrijk dat ze zich niet uit het veld laten slaan. De reacties gaan immers niet om hun argumenten of doelstelling.
De reacties geven wel aan dat veel mensen hun gedachten over een meer duurzame samenleving nog moeten bepalen. En blijkbaar vinden ze het belangrijk, want ze zijn geraakt door de argumenten en de acties van de actievoerders.
In deze situatie kunnen de leerlingen en studenten maar één ding doen: doorzetten. Er is blijkbaar een wereld te winnen. Vergeet daarbij niet om de ongemakkelijke vraag te stellen: “tot nu toe is het niet gelukt. Wat ga je anders doen, zodat het nu wel gaat lukken?”
