ChatGPT in het onderwijs

Afgelopen donderdag organiseerde ExSamen een bijeenkomst over het toepassen van ChatGPT in het onderwijs. Voor wie het niet scherp heeft: ChatGPT is een zoekmachine op internet dat de resultaten in de vorm van een tekst samenvat. In de goed georganiseerde bijeenkomst werden de mogelijkheden en onmogelijkheden ervan besproken. De bespreking van de toepassingen in het onderwijs leidde tot geanimeerde discussies. In deze blog een korte samenvatting met suggestie.

ChatGPT maakt een stormachtige opkomst. In slechts enkele maanden weten veel mensen wat het is en hebben veel mensen al eerste ervaringen. ChatGPT wordt gepresenteerd als een vorm van artificial intelligence. Die benadering blijkt mensen ook wel angstig te maken, het roept ook vragen op. Desgevraagd maken docenten zich zorgen over plagiaat, authenticiteit en fraude. Maar is dat wel terecht?

Hoe werkt ChatGPT?

ChatGPT bestaat uit twee onderdelen. Het eerste deel is een zoekmachine, het tweede deel is een tekstmodule.

De zoekmachine doorzoekt de bestanden op een andere manier als bijvoorbeeld Google. Als gebruiker geef je een zoekopdracht. De zoekopdracht wordt door ChatGPT in vele ronden onderzocht en in steeds kleinere delen opgebroken. Dat leidt tot een grote hoeveelheid mogelijke informatie. Vervolgens wordt al die informatie samengevoegd tot een resultaat dat statistisch het meest waarschijnlijk is. Het statistische model is het geheim en de kracht van ChatGPT.

Het meest waarschijnlijke resultaat wordt door de tekstmodule omgezet in natuurlijke tekst. De schrijfstijl van de tekst kan je desgewenst aanpassen. Persoonlijk vind ik dit erg indrukwekkend.

Het resultaat

Een zoekopdracht levert bij ChatGPT een verhaal op, dat een samenvatting is van wat het gevonden heeft. Het put op dit moment voor 3% uit Wikipedia, 16% uit gescande boeken en voor 81% uit internet. Of de informatie nu klopt of niet, alle informatie telt mee. Het resultaat van je zoekopdracht hoeft dus niet te kloppen, het blijft nodig om het resultaat op juistheid te controleren.

ChatGT geeft geen bronvermeldingen. Je kunt niet herleiden waar het resultaat op gebaseerd is, en of de bron betrouwbaar is. Ten opzichte van zoekmachines als Google is dit een nadeel.

Wat kan het wel, wat kan het niet?

ChatGPT kan razendsnel informatie naar boven halen en in een prettig leesbare vorm presenteren. Voor routinematig werk kan dit een waardevolle aanvulling zijn. Maar het is vooral een papegaai: het vat aangeleverde informatie samen. Het praat vooral na wat al bestaat

Het kan ook dingen juist (nog) niet. Rekenen bijvoorbeeld kan het niet. Resultaten van gevraagde berekeningen zijn alleen bij toeval correct. Het kan ook niet beoordelen of informatie juist of onjuist is. Dat betekent dat je het aangeleverde resultaat altijd op juistheid moet controleren, voordat je het gaat presenteren.

ChatGPT kan geen conclusies trekken. Het heeft geen beoordelingskader dat het resultaat onderzoekt, dat moet de vragensteller zelf doen. Creatief is het eveneens niet, het kan geen nieuwe informatie genereren en geen nieuwe gezichtspunten kiezen. In die zin is artificial intelligence misschien wel een overdreven beschrijving van deze krachtige zoekmachine.

Toepassen in het onderwijs?

Tijdens de discussies op 30 maart kwamen leuke mogelijke toepassingen naar boven:

• Laat ChatGPT een ontwerp van een lesprogramma maken.
• Laat ChatGPT over een onderwerp een tekst maken. Laat vervolgens de studenten deze tekst doornemen en op juistheid nakijken.
• Je kunt ChatGPT vragen een inleidende tekst te maken over een nieuw onderwerp dat je met je studenten wilt bespreken. Deze tekst moet je natuurlijk wel zelf eerst nazien!
• Je kunt toetsvragen laten bedenken. Sommige deelnemers hadden daar al ervaring mee: bij hen waren de helft van de vragen ook echt toepasbaar.
• Je kunt het leesniveau van de door ChatGPT aangeleverde tekst variëren. Dat biedt mogelijkheden om te differentiëren, bijvoorbeeld ook gericht op dyslectici.

Opvallend was dat ChatGPT vooral mogelijkheden biedt voor docenten. Goede suggesties anders dan het maken van een plan of een verslag kwamen niet naar boven.

Spoiler-alert

De resultaten van ChatGPT zijn bijzonder. Met name de presentatie van zoekresultaten in verhalende vorm, in tekst is indrukwekkend. Het kan een waardevolle aanvulling in het onderwijs zijn.

Een doorbraak in het onderwijs is het niet, misschien nog niet. Betrouwbaarheid van de zoekresultaten onderzoeken blijft nodig. En een vervanging van de docent is het zeker niet!

Wil je weten wat ChatGPT er “zelf” van vind? Kijk dan hier.