De eerste les van de ondernemende keuzedelen: hoe richt je deze in? Hoe laat je de studenten kennismaken met Ondernemend Gedrag, Inspelen op Innovaties; met Ondernemerschap of met Oriëntatie op Ondernemerschap? Hoe betrek je ze erbij en hoe zet je ze aan het werk? Deze blog geeft je daarvoor suggesties en inspiratie.
De keuzedelen Ondernemend Gedrag, Ondernemerschap, Inspelen op Innovatie en Oriëntatie op Ondernemerschap zijn de ondernemende keuzedelen. Het begrip “ondernemend” hebben ze gemeenschappelijk. Met ondernemend wordt bedoeld:
- Kansen zien,
- Kansen benutten, en
- Waarde toevoegen.
Dit geldt natuurlijk voor ZZP-ers en ondernemers, en beslist ook voor moderne werknemers.
Voor docenten is het de uitdaging om studenten het begrip “ondernemend” eigen te laten maken. Het is belangrijk om tijdens de eerste lessen het kader goed neer te zetten. Deze blog geeft je daarvoor suggesties.
Basis
“Ondernemend” is een containerbegrip: het gaat over persoonlijke vaardigheden zoals creativiteit, communicatie en samenwerken. Het gaat ook over omgang met klanten, over geld verdienen en over regelen en organiseren. En het gaat over producten, vernieuwingen en de manier waarop je inspeelt op innovaties.
Vanwege die veelzijdigheid is het handig om vanuit een model te werken. Dit model beschrijft de aspecten van ondernemend gedrag. De persoonlijke vaardigheden staan centraal, omgeven dor product, markt, financiën en organiseren.
Dit model kan je uitwerken naar de rollen van een ondernemende medewerker en naar de rollen van een ondernemer. Vervolgens kan je gedetailleerd ingaan op onderliggende competenties. Op basis van deze structuur kan je je onderwijs opzetten.
Ondernemend gedrag en ondernemen leer je niet (alleen) uit een boek of via een scherm: het is denken én doen tegelijkertijd. Zet ze daarom aan het werk, via een project of bij het stagebedrijf. Behandel begrippen op het moment dat het in hun praktische situatie van belang is.
Lesopzet
De eerste les staat in het teken van het model. Samen met de studenten bouw je het model op. Vervolgens gaan ze er mee aan het werk.
Voorbereiding
- Projecteer het basismodel op het scherm. Dit basismodel kan je als PowerPoint vinden in de docentenhandleiding. Geef met een letter aan waar de vlakken van het model staan. Doe de projectie weg, zodat je met een leeg scherm kunt starten.
- Maak kopieën van het basismodel voor de studenten.
- Zoek een interview met een ondernemer. De serie The Profit van RTL Z is een goede bron.
De eerste les
- Ga met de studenten in gesprek over het begrip ondernemend. Waar denken zij aan?
- Stel een willekeurige ondernemer centraal. Wat doet hij allemaal. En waarom doet hij dat? Laat elke student 3 dingen die een ondernemer doet opschrijven.
- Vraag de studenten op te noemen wat ze opgeschreven hebben. Schrijf het kernwoord op de plek waar je straks het model afbeeld. Bijvoorbeeld: ‘verkopen’ bij Markt.
- Wordt een woord vaker genoemd geef dat aan door te turven.
- Als alle studenten aan bod gekomen zijn, bespreek dan wat er staat. Welke woorden zijn vaak genoemd? Bij welk van de vijf vlakken staan de meeste woorden? Waar staan de minste? Is het volledig, of ontbreekt er nog wat?
- Projecteer vervolgens het model. Benoem de vlakken, de opzet en de onderlinge samenhang. Gebruik daarbij de presentatie en de methode.
- Ga daarna in op de rollen. Maak daarbij gebruik van het rollenmodel en de bijbehorende begrippen. Benadruk dat elke rol bestaat uit de combinatie van denken én doen, de essentie van ondernemend gedrag en van ondernemen. Bijvoorbeeld: een product bedenken (denken) en het maken (doen).
- Bekijk het interview met een ondernemer. Laat de student op zijn kopie van het basismodel opschrijven wat hij herkent.
- Bespreek in de groep na wat je gezien en gehoord hebt.
- Bereid de studenten voor op onderstaande opdracht.
Student aan de slag
- Vorm tweetallen van studenten.
- Geef de opdracht om twee ondernemers te interviewen. Hou het simpel en vooral praktisch: een huisschilder, een ZZP-er, een winkelier. Geen managers van grote bedrijven of medewerkers van een bank!
- In het eerste gesprek interviewt de ene student, aan de hand van het model. De andere student neemt het gesprek op met zijn mobiel.
- In het tweede gesprek met een andere ondernemer zijn de rollen omgedraaid.
- Laat de studenten hun films plaatsen in de ELO.
Vervolg
- Bespreek de opdracht in de groep. Hoe ging het? Wat heb je ervaren? Wat heb je geleerd?
- Bekijk een aantal films van studenten, en bespreek deze.
- Ga daarna dieper in op de rollen, en de onderliggende competenties.
- Behandel het verschil tussen een ondernemer en iemand in loondienst.
- Ga daarna verder met je keuzedeel, aan de hand van de methode.
Meer weten?
Van de opzet en inhoud van de keuzedelen is een presentatie beschikbaar. Deze kan je hier aanvragen.
Van de ondernemende keuzedelen zijn digitale docentenhandleidingen beschikbaar. Deze bevatten onder meer presentaties van de methoden, per hoofdstuk. Handleidingen kan je hier aanvragen.
Op 12 en 26 september organiseren we weer een bijeenkomst over de ondernemende keuzedelen. Hier vind je meer informatie, en kan je je aanmelden.
