Wat is het grootste misverstand bij ondernemen? Dat is het idee, liever gezegd het beláng van het idee. Vaak wordt gedacht dat het idee voor een project of een bedrijf briljant, exclusief maar ten minste bijzonder moet zijn. Daarmee wordt het project of bedrijf vanzelf tot een succes, is de gedachte. Helaas klopt deze romantiek niet. Het gaat namelijk om de uitwerking.
Elk bedrijf of project begint met een idee. Een klant vraagt om een andere oplossing, er doet zich een probleem voor of je ziet nieuwe mogelijkheden. Het moet anders! De situatie vraagt om een oplossing. Het bedenken van een oplossing is een creatief proces. Je idee vormt zich stap voor stap. Stap voor stap werk je het idee uit, tot een praktische toepassing.
Creativiteit en een idee
Bij sommige bedrijven, zoals bijvoorbeeld Apple, is het creatieve proces onderdeel van het imago. Medewerkers zijn vrij in hun handelen, ze hebben toegang tot de beste faciliteiten en ze worden in de watten gelegd: alles om de ideeënstroom op gang te houden. Althans, dat is het imago.
Voor veel opleidingen is Apple een lichtend voorbeeld. Deze doen Apple na met broedplaatsen en incubators. De begeleiding van studenten staat in het teken van het stimuleren van creativiteit. Daar ligt de focus en daaraan wordt veel tijd en aandacht besteed. Hip, creatief, nieuw en doorbraak zijn de kernwoorden.
Het idee als valkuil
Maar het idee is slechts een onderdeel van het totale proces van projectmanagement of van ondernemen. Na het idee komt het uitwerken, het produceren, de marketing en de levering.
Om bij Apple te blijven: in China staan grote fabrieken waar duizenden mensen dagelijks aan de lopende band produceren. Daarnaast verzorgen vele duizenden mensen de marketing, de logistiek, de verkoop, de aftersales en zo meer.
Het zijn juist deze mensen die door Apple zorgvuldig buiten beeld worden gehouden. De creatieve medewerkers, die het creatieve imago ondersteunen, zijn het visitekaartje. Maar deze zichtbare voorhoede vormt slecht een kleine fractie van het personeelsbestand!
Het voorbeeld van Apple maakt één ding duidelijk: een idee is belangrijk. Maar om er een succesvol project of bedrijf van te maken komt er veel meer bij kijken. In tijd, in werkzaamheden, in aandacht en in geld. Niet te vergeten: in aansturing en leiding.
Concreet, controleerbaar en meetbaar
Het onderwijs kan veel meer leren van Apple dan het creatieve en modieuze alleen. Apple beheerst het volledig proces van ondernemen tot in de puntjes, ze blijven niet “hangen” in creativiteit alleen. De productontwikkeling gaat stap voor stap. Elke twee jaar komt een nieuw model I-phone uit, bijvoorbeeld. Klantervaringen worden gebruikt om de modellen te verbeteren.
Verbeteringen vormen een antwoord op een klantvraag. Ze zijn concreet, controleerbaar en meetbaar. Controle en meting zijn een essentieel van het productieproces.
Ondernemen, projecten en onderwijs
Naar mijn idee kan het onderwijs op het gebied van projecten en ondernemerschap verbeterd worden door veel meer de nadruk te leggen op concreetheid, (kwaliteit)controle en op meetbaarheid.
In het geval van projecten kan dat door systematisch en planmatig te werken. In de methode van Ondernemend Gedrag staat in de bijlage een eenvoudige en praktische aanpak voor het opzetten en uitvoeren van een project.
Bij het opzetten van een (student)bedrijf is een goed uitgewerkt ondernemingsplan een belangrijke leidraad. In de methode De Kern van Ondernemen staat dit uitgewerkt.
Het Business Model Canvas is een goede aanvulling op het ondernemingsplan. Het werkt visueel en is geschikt om toe te passen in kleine groepen. Werken met het Business Model Canvas vereist wel enig abstract denken van de deelnemers.
Succesvolle projectleiders en ondernemers
Succesvolle projectleiders en ondernemers besteden slechts een beperkt gedeelte van hun tijd aan idee-ontwikkeling. Een klein gedeelte, maar wel regelmatig! De rest van de tijd besteden ze vooral aan klantcontact en marketing, en gedeeltelijk aan organisatie en financiën.
Om succesvol te worden moet je niet blijven hangen in je idee, maar aan de slag met de uitwerking. Concreet, controleerbaar en meetbaar. Wel veel minder romantisch, dat is waar…
