Vanaf volgend schooljaar moeten mbo-opleidingen keuzedelen aanbieden. Sommige scholen hebben dit lopende schooljaar al geëxperimenteerd met keuzedelen. Maar voor de meeste opleidingen zijn de keuzedelen nieuw. Waar moet je op letten, waar liggen de valkuilen en wat werkt goed? Een managementspecial met 7 praktische tips.
Voor veruit de meeste opleidingen zijn de keuzedelen nieuw. Opleidingen moeten hun studenten de keuze bieden tussen verschillende keuzedelen. Op dit moment zijn er ruim 460 verschillende keuzedelen, en er zitten nog enige honderden in de pijplijn. Hoe stel je een pakket keuzedelen samen dat voor de studenten aantrekkelijk is?
Vele opleidingen hebben al een keuze gemaakt. Deze opleidingen staan voor de invulling van de gekozen keuzedelen, en voor de praktische uitvoering daarvan. Daar komt veel bij kijken, vooral op organisatorisch gebied. Aan de hand van de volgende tips kunnen veel problemen voorkomen worden.
Biedt de student toegevoegde waarde
De verleiding is soms groot om “leuke” keuzedelen aan te bieden. Maar de filosofie achter de keuzedelen is dat het een verdieping biedt voor de student. Verdieping heeft twee betekenissen. Enerzijds verwacht de minister inhoudelijke verdieping in de vorm van kennis. Anderzijds heeft het pas toegevoegde waarde als het een relatie heeft met het beroep.
Veel opleidingen kiezen voor een generiek keuzedeel. Engels en Duits zijn populair. De toppers zijn digitale vaardigheden en ondernemend gedrag.
Geef de keuzedelen volwaardige aandacht
Keuzedelen moeten voor de organisatie wel praktisch haalbaar zijn. De docenten moeten goed voorbereid zijn. De benodigde aandacht en contacturen moeten wel geleverd kunnen worden. Als samenwerking tussen studenten een bestanddeel van het keuzedeel is, moet dit gefaciliteerd kunnen worden.
Kies een goede methode
Een goede methode is belangrijk, zeker bij de start van de nieuwe keuzedelen. Van een methode mag je verwachten dat:
- het voorbereidt op een examen,
- de lesstof duidelijk wordt aangeboden in boekvorm of digitaal,
- de inhoud dekkend is voor het keuzedeel,
- de inhoud en de opdrachten voldoen aan het voorgeschreven aantal SBU’s van het keuzedeel,
- het een duidelijke studiewijzer en docentenhandleiding bevat, en
- het aansluitende examens biedt.
Koop in, ontwikkel niet zelf!
Koop een solide methode in. Experimenteer en bouw ervaring op. Neem daarvoor de tijd, gun de organisatie de ruimte om te leren.
De valkuil van sommige of misschien wel vele docenten en managers is dat ze de methode zelf willen ontwikkelen. Dat kan vast wel, maar dat kost veel tijd en aandacht. Zeker bij de nieuwe keuzedelen is dat het geval. En nog veel belangrijker: zelf ontwikkelen is vele malen duurder dan inkopen!
Examen
De lessen leiden toe naar een examen. Kies daarom voor een methode die is opgezet vanuit de examens, en die daarop aansluit. Dat klinkt als een open deur, maar ik zie verschillende methodes rond ondernemen waar dat niet het geval is!
Let op de kosten
Aan de implementatie van de keuzedelen zijn kosten verbonden. Naast de inkoopkosten zijn er veel verborgen kosten. Mijn suggestie is daarom:
- Selecteer een beperkt aantal keuzedelen. Dat beperkt de inspanningen van de docenten.
- Kies één methode. Sommige opleidingen kiezen twee methodes waaruit de student mag kiezen. Dit verdubbelt de tijd van de docent!
- Kies één methode voor zoveel mogelijk opleidingen. Zo bouw je als school brede ervaring op tegen de laagste kosten.
- Koop in. Vermijd de aandrang om zelf aan de slag te gaan, dat is vele malen duurder dan inkopen. Leg de aandacht van de docent op het lesgeven en het contact met de student.
Kies voor zekerheid!
Biedt de docenten goede ondersteuning bij de voorbereiding op het keuzedeel, en de uitvoering daarvan. Biedt tijd, overleg en waar nodig training. Organiseer expertmeetings als diverse opleidingen met dezelfde keuzedelen werken.
Betrek de leverancier van de methode bij het proces. Kies daarom voor een kwalitatief goede leverancier.
