Over hoe mensen leren zijn boeken vol geschreven. Vanuit verschillende uitgangspunten en perspectieven zijn methodes ontwikkeld die het proces van leren moeten verbeteren. Nu, tijdens de Corona-crisis, komt het digitaal-leren er bij. Helaas is er weinig aandacht voor de meest elementaire behoefte van studenten: onderling contact en contact met de docent. Té weinig contact, want studenten verliezen hun motivatie.
Wordt het onderwijs niet steeds individueler? Vanaf een afstandje gezien wel. Wie een opleiding volgt, wordt geacht zelf verantwoordelijkheid te nemen voor zijn leerproces. Daarom wordt hij of zij ook student genoemd, en niet leerling. De verantwoordelijkheid ligt bij de student. Het onderwijs wordt, zeker nu, steeds meer digitaal aangeboden. De student moet steeds meer uit zichzelf halen.
De grote zelfstandigheid werkt voor sommige studenten stimulerend. Maar voor veel studenten is het eerder belastend. Deze ervaren het als op zichzelf teruggeworpen zijn. Ze worden overvraagd omdat ze te veel uit zichzelf moeten halen. Voor veel studenten geldt dat er (te) weinig leermomenten vanuit de omgeving geboden worden. Dat maakt studenten onzeker.
Fysieke interactie is cruciaal
Gek genoeg speelt dit voor studenten van alle niveaus, ook bij hbo en universiteit. In het AD van 14 juni zegt de rector van de Vrije Universiteit van Amsterdam: “fysieke interactie is cruciaal. In het onderwijs draait het niet alleen om kennis in de hoofden te gieten. Het gaat om interactie, debat, dialoog. Daar leren de studenten ook van.”
Kees Gillessen van het ISO ervaart dat de behoefte aan live lessen groot is. Veel studenten verliezen hun motivatie. Studenten hebben behoefte aan meer contact. Het verlies aan motivatie wordt natuurlijk groter door de huidige Corona-crisis. Maar het maakt wel nog duidelijker dat het contact tussen student en docent en tussen studenten onderling essentieel is.
Onafhankelijk van niveau
De behoefte aan interactie is universeel. En dit geldt zeker voor mbo-studenten van niveau 2 en 3. Deze studenten zijn minder zelfstandig en hebben meestal meer structuur nodig. Het zijn vaak doeners, ze leren van kijken en nadoen. Na-apen is voor hen een belangrijke vorm van leren.
De individuelere vorm van onderwijs, de grotere verantwoordelijkheid van studenten en de steeds grotere rol van digitaal onderwijs legt een grote druk op studenten. Met onzekerheid en verlies van motivatie bij de student als gevolg. Op die manier haal je er, als docent en als opleiding, niet uit wat er in zit. Je doet de student te kort.
Laat de student gewoon leerling zijn
Het door Corona gedwongen experiment met digitaal onderwijs haalt boven water wat al geruime tijd sluimert. Veel studenten worden op te grote zelfstandigheid aangesproken met te veel eigen verantwoordelijkheid, waardoor ze eigenlijk niet goed tot hun recht komen.
Kunnen we studenten niet gewoon weer leerlingen laten zijn?
