Leren op afstand is voorlopig een blijvertje. De meeste opleidingen zullen het volgend schooljaar doorgaan met leren op afstand, ook voor de nieuwe lichting studenten. Dat maakt deze vraag relevanter: hoe kunnen we de ervaringen die we nu opdoen gebruiken om leren op afstand te versterken?
In het onderzoek naar leren op afstand is deelnemers gevraagd naar tips en trucs: wat moet je wél, en wat moet je juist niét doen. Dat heeft tot vele honderden reacties geleid. Er zijn veel gelijksoortige reacties; praktische en soms zelfs emotionele reacties. Er zijn ook meer filosofische reacties: ‘maak de student eigenaar van zijn leerweg’. Prima, hoe doe je dat in de praktijk van leren op afstand?
In deze blog staan veel praktische tips en trucs beschreven. Ook wij hebben de wijsheid niet in pacht, en er zijn meer wegen die naar Rome leiden. Voor de één is het een open deur, voor de ander een nieuw inzicht. Beschouw het daarom als suggesties en als inspiratie, en vertaal het naar jouw praktijk.
Heb jij nog goede suggesties of aansprekende resultaten? Deel ze met ons!
Voorbereiding
- Controleer of opdrachten gemaakt zijn.
- Werk je les grondig uit, misschien gedetailleerder dan je gewend bent. Maak eventueel een script.
- Werk met één voorbeeld, en zorg dat deze staat als een klok. Meerder voorbeelden met een hapering zorgt voor afhakers.
Contact
- Probeer het contact tussen student en docent zo veel mogelijk te versterken.
- Dat begint met camera “aan”. Elke student moet zijn camera aan hebben staan, zodat je hem/haar kunt zien.
- Noem de namen op van de aanwezigen en heet hen welkom.
- Als studenten niet ‘aanwezig’ zijn, nodig ze nog een keer uit. Als ze dan nog niet mee doen, stuur dan een berichtje.
- Neem aan het eind van de les afscheid van de studenten door ieder bij zijn naam te noemen.
Structuur
- Hou structuur: begin op tijd, vertel wat je in de les gaat behandelen en stop op tijd.
- Maak vooraf afspraken over het stellen van vragen, en het elkaar interrumperen.
- Je bent moderator: hou sprekers kort, anders vervliegt de aandacht van anderen. Hou deelnemers aan de afspraken.
- Beperk de les of instructie in tijd. Een half uur tot max. drie kwartier voor niveau 3 en 4, korter voor niveau 2.
Communicatie
- Hou instructies kort en bondig.
- Werk je met filmpjes tijdens de les? Laat ze niet langer dan 3 minuten duren. Behandel vooraf de vragen of vertel waar ze naar moeten kijken, bespreek meteen na afloop wat ze gezien hebben.
- Stel controle-vragen tijdens de les. Niet “wie heeft een vraag”, maar “Jan, wat is het antwoord (oid)”. Het gaat erom dat ze persoonlijk worden aangesproken. Speel de vraag regelmatig door: “Piet, wat vind jij ervan?” Dan haken ze niet af als Jan aan het woord is.
- Ga niet te lang in op individuele vragen, de groep kan dan afhaken. Maak een afspraak voor 1:1-overleg.
- Benader een student nooit negatief. In de klas kun je nog weleens iemand corrigeren als hij/zij lastig is. Op afstand is stimuleren, ondersteunen en affirmeren nóg belangrijker dan op school om ze erbij te houden.
- Je kunt het mogelijk maken om vragen te stellen buiten de online-les, beperk dat tot vragen via de email. Een app is minder geschikt.
- Gebruik je een app maak dan wel afspraken over het gebruik ervan, anders ben je 24/7 bezig.
Huiswerk
- Geef gerichte huiswerkopdrachten. Laat ze antwoorden toesturen.
- Reageer zo snel mogelijk op gemaakt huiswerk. Daarmee laat je zien dat hun inspanning belangrijk is.
Beoordeling
- Hou wel altijd voor ogen: het antwoord moet goed zijn!
- Dus rekenfouten etc. gewoon terugleggen en laten verbeteren. Daarvoor geef je immers les!
Voor jou als docent
- Blijf rustig. Pas op voor vermoeidheid. Bouw rustmomenten en vooral wat beweging in.
- Bescherm jezelf als docent voor te veel mails, leeswerk etc.
- Beperk het aantal opdrachten, ga geen taalfouten verbeteren en bespreek vragen en antwoorden zo veel mogelijk in de les.
- Neem je deel aan teamoverleg met je collega’s: laat het overleg niet langer duren dan anderhalf uur. Stel een “strakke” moderator aan. Dat hoeft niet de leidinggevende te zijn!
