Word je als ondernemer geboren, of kan je ondernemen leren? Sommige mensen hebben een uitgesproken mening: je wordt als ondernemer geboren. Maar klopt dat wel? Wórd je als ondernemer geboren? Is het een gave die je bij geboorte meekrijgt? Wie met ondernemers praat ervaart al snel dat dat niet het geval is. Ondernemers, ook succesvolle ondernemers, leren ondernemen: stap voor stap, met vallen en opstaan. Ook de meest succesvolle ondernemers beklimmen De Ondernemersladder. Dus waarom zou je De Ondernemerslader ook niet gebruiken in het onderwijs?
Rond ondernemen en ondernemerschap hangt een mystieke sfeer. Nog steeds, ondanks het feit dat het aantal ondernemers elk jaar weer toeneemt. Je hebt het of je hebt het niet, je kan het niet aanleren, het is een zeldzame vaardigheid. Vaak wordt daarbij gewezen naar erg succesvolle ondernemers, althans succesvol op dat moment.
Zo gaat ondernemen in de praktijk: je verkent de mogelijkheden en neemt de best mogelijke stap. Daarbij maak je onvermijdelijk fouten, fouten die je een volgende keer niet meer maakt. Met andere woorden: ook als ondernemer doorloop je een leercurve. Die leercurve bevat een aantal treden, die logisch op elkaar volgen: De Ondernemersladder.
De Ondernemersladder
De ondernemersladder bestaat uit 7 stappen die logisch op elkaar volgen.
De wereld van de ondernemer kennen
Je zou het haast vergeten, maar dit is de basis, het vertrekpunt. Wat komt er kijken bij ondernemen, waar houdt een ondernemende medewerker of ondernemer zich mee bezig? Het basismodel van De Wereld van de Ondernemer is hierbij een praktisch hulpmiddel.
Ondernemende vaardigheden kennen
Dit gaat over de vaardigheden van de persoon. In dit verband wordt vaak gewezen naar de 21th century skills. Belangrijk is dat je weet wat je sterke en minder sterke ondernemende vaardigheden zijn. Het rollenmodel van De Wereld van de Ondernemer helpt hierbij.
Ondernemend gedrag vertonen
De vorige twee sporten van de ladder gaan over kennen en weten; deze sport gaat over doen, over handelen. Hoe acteer je in jouw specifieke beroepscontext? Herken en erken je de klant? Want zonder klant is er geen ondernemend gedrag of ondernemerschap! Met het keuzedeel Ondernemend Gedrag kunnen studenten op niveau 1-2 en 3-4 werken aan hun persoonlijk ondernemend gedrag.
Een project opzetten en uitvoeren
De vierde sport van De Ondernemersladder gaat over gericht aan de slag gaan, over focussen en over vooraf bedoelde resultaten halen. In overleg met een in- of externe klant zet je je kennis, vaardigheden en je werkzaamheden in om het ondernemende project af te ronden. Het keuzedeel Ondernemend Gedrag ondersteunt hierbij, op niveau 1-2 en 3-4.
Werken als ondernemende medewerker
Van een moderne medewerker wordt ondernemend gedrag verwacht: klantbewustzijn, kansen zien en kansen benutten. Vakmanschap vormt de basis, aangevuld met ondernemend gedrag. Als ondernemende medewerker werk je onder leiding, dus loop je beperkte risico’s. De keuzedelen Inspelen op Innovaties en Ondernemend Gedrag ondersteunen hierbij.
Werken als ZZP-er
Als ZZP-er werk je als vakman voor eigen risico. Je hebt meerdere klanten, en die klanten moet je zelf zien te verwerven. Marketing, netwerken, financieel management en organisatie zijn thema’s die op je af komen. Je takenpakket is breder, en je kan vast niet alles even goed. Het keuzedeel Proeven van Ondernemerschap is hierbij een goede basis.
Ondernemer zijn
De ondernemer vormt de hoogste trede van De Ondernemersladder. Het takenpakket is nog weer breder dan dat van de ZZP-er: huisvesting, vastgoed, productiemiddelen, personeel en leiding geven verbreden het takenpakket. De rol van de ondernemer is totaal veranderd. Het keuzedeel De Kern van Ondernemen en Wie niet kiest wordt niet gekozen vormen hiervoor zowel een basis als een verdieping.
De Ondernemersladder in het onderwijs
Met het beschrijven van De Ondernemersladder in 7 treden lijkt het net alsof de leercurve van de ondernemer een rechte lijn is. Niets is minder waar. In al die jaren dat ik ondernemers begeleid herken ik een vast patroon: soms moet je een trede terug om er vervolgens twee vooruit te kunnen zetten. Dat hebben wij overigens ook ervaren.
Ook al is De Ondernemersladder geen rechte lijn, het vormt wel de beste leerweg voor ondernemers. Daarom kan je het perfect gebruiken om je ondernemende onderwijs in te richten.
Een goed opgezet project is een goede basis. Hierbij leren de leerlingen wat er komt kijken bij het opzetten van een ondernemende activiteit. En dat is nodig voor een ondernemer. Want elke opdracht van een klant is immers een project!
DWvdO schrijft sinds 2014 regelmatig over de ondernemersladder, en over onderwerpen die daar mee samenhangen.