Er is een groot tekort aan stageplaatsen voor (mbo-) studenten en dit tekort loopt snel op. De vooruitzichten zijn niet positief. Voor sommige opleidingen zoals in de toeristische- en evenementenbranche is te verwachten dat dit tekort tot zeker 2023 zal duren. Opleidingen worstelen met de vraag hoe ze met dit probleem kunnen omgaan. Een stagevoucher voor studenten is een praktische en haalbare oplossing.
Het tekort aan stageplaatsen loopt snel op, als gevolg van de Covid-pandemie. Met name voor opleidingen in de evenementenbranche, het toerisme of in de horeca is dit een groot probleem. Maar ook voor andere opleidingen wordt dit een probleem. Voor bijvoorbeeld de bouw-gerelateerde opleidingen is het probleem op dit moment minder groot, maar op langere termijn dreigt ook daar een probleem te ontstaan.
Het ziet er naar uit dat deze situatie langere tijd gaat duren. Ook al wordt wellicht snel een vaccin gevonden, voordat Covid verdwenen is duurt het nog geruime tijd. Diverse branches houden er nu al rekening mee dat de situatie pas in 2023, of zelfs later, structureel verbeterd zal zijn. Tot die tijd blijven we dus worstelen met een steeds groter tekort aan stageplaatsen voor studenten. Juist voor mbo-studenten die veel in de praktijk leren is dit erg vervelend.
Negatieve gevolgen
Dit groeiende stuwmeer van studenten die op een stageplaats wachten plaatst alle betrokkenen voor problemen. Allereerst de studenten: omdat ze moeten wachten op een stageplaats kunnen ze niet afstuderen. Als gevolg kunnen ze niet solliciteren naar echte banen. Ze blijven hangen in kleine baantjes of blijven lenen. Een eigen leven opbouwen zit er voorlopig niet in.
Ook opleidingen ervaren de negatieve gevolgen. Studenten kunnen de opleiding niet afronden en dus kunnen diploma’s niet worden uitgereikt. Dit leidt tot grote financiële problemen. Er ontstaat een stuwmeer aan niet-afgestudeerde studenten. Studenten die eerst nog een stage moeten afronden voordat ze een diploma kunnen krijgen.
Ondertussen loopt de tijd door. Het kan zijn dat de diploma-eisen gedurende deze tijd veranderen. Voor sommige vakken zijn de behaalde examenresultaten beperkt houdbaar. Studenten die nog wachten op een stageplek kunnen voor onaangename verrassingen komen te staan. Moeten zij ook nog een examen (over) doen om aan de gewijzigde diploma-eisen te voldoen?
Stagevoucher
De Covid-problematiek zorgt zeker voor studenten voor veel problemen. Het is onwenselijk dat zij voor onbepaalde, maar zeker lange tijd moeten wachten op een stageplaats voordat zij kunnen afstuderen. Daarom stel ik voor om vouchers voor stages in te voeren.
Het idee is simpel:
- Studenten volgen alle onderdelen van de opleiding en voldoen aan de diploma-eis, met uitzondering van de stage-uren.
- De opleiding verstrekt de student een tijdelijk diploma of certificaat ter bevestiging van het behalen van de diploma-eisen, met uitzondering van de stage-eisen.
- De opleiding verstrekt zogenaamde stagevouchers aan studenten voor de stage die ze nog moeten volgen.
- Studenten kunnen tot maximaal 5 jaar na datum van uitgifte de stagevoucher verzilveren. De school zorgt dan voor begeleiding.
- Bij een voldoende beoordeling van de stage behaald ontvangt de student zijn definitieve diploma.
Vraag aan de minister
De huidige regelgeving voorziet op dit moment niet in de mogelijkheid van stagevouchers. Natuurlijk zijn er ook nadelen aan de vouchers verbonden, zoals administratie en afhakende studenten die hun voucher niet benutten. Maar deze nadelen wegen niet op tegen de grote voordelen van een stagevoucher. Studenten kunnen hun leven verder inrichten, en het voorkomt grote problemen voor de opleidingen.
Volgens mij rechtvaardigt dit de vraag aan de minister: maak stagevouchers voor het onderwijs mogelijk.
Deze vouchers zijn een gevaarlijke richting en ondermijnen de onderwijskracht van het MBO. Als het mogelijk is om eerst de opleiding te doen en alle examens te halen is die BPV /stage blijkbaar niet nodig. De gedachte achter BPV is een beroep leren in de praktijk. De meeste MBO-ers hebben deze praktijk heel hard nodig om beroepsvaardig (en volwassen) te worden en hun examens te kunnen halen. Vouchers na de opleiding zetten ook de deur open voor dubieuze BPV constructies.
De studievertragingen vallen wel mee omdat normen rond BPV makkelijk wegzakken. Examinering ligt strak in de regels maar BPV is vooral naar inzicht van de school. De schoorsteen moet roken en diplomering en rendementen moeten op peil blijven.
Een niet ideale maar betere oplossing is vervangende werkzaamheden tijdens de BPV-tijd van de opleiding. Dat lukt niet met een bestaand schoolteam, daarvoor is geld nodig voor extra mensen en middelen.
Met een stagevoucher is het niet mogelijk alle examens te doen: de stage wordt immers niet beoordeeld! Het diploma wordt dus niet uitgehold. Hooguit is er sprake van vertraging. Tijd die studenten kunnen gebruiken om werkervaring op te doen ter voorbereiding van hun stage en het examen.
Je schrijft: “de schoorsteen moet roken en diplomering en rendementen moeten op peil blijven. Dit lijken me argumenten voor de boekhouding van de school. Ook schijf je dat normen voor BPV makkelijk wegzakken en dat BPV vooral naar inzicht voor de school is. Zet je hiermee niet de deur open om de normen te verlichten om toch maar je rendement dus je financiële doelstelling te halen?