Een faillissement als dat van V&D is in de detailhandel geen uitzondering meer. Natuurlijk zijn de problemen eigen schuld, dikke bult. Dit is de nabije toekomst voor de detailhandel, dus we moeten er maar aan wennen. Maar er is meer aan de hand. Kijk daarom niet alleen naar de negatieve aspecten. Er zijn kansen voor innovatie.
Natuurlijk is het faillissement van V&D eigen schuld, dikke bult: de collectie is niet hip genoeg, collecties wisselen te weinig, de webwinkel is niet optimaal. En toch klopt deze analyse niet. Elke ondernemer en elke detaillist weet dat je ups en downs hebt. Soms schat je de ontwikkelingen niet goed in, soms zijn concurrenten simpelweg sneller.
Geen enkel bedrijf, geen enkele organisatie kan altijd, op elke plek en voortdurend maximaal resultaat halen. Met name startende ondernemers hebben een roze blik en maken de fout om van het maximaal haalbare uit te gaan. Ervaren ondernemers baseren hun plannen daarom op de gemiddelde prestatie van hun bedrijf, in plaats van op het maximaal haalbare.
Gebrek aan flexibiliteit
Het probleem van V&D, Macintosh en vele grote organisaties met veel personeel is drieledig. De aandeelhouders willen een maximaal rendement op korte termijn. Het personeel wil een goed salaris met zekerheid voor de toekomst. Veel bedrijven hebben hun panden de afgelopen 10 jaar verkocht en betalen huur. Langlopende huurcontracten bieden de verhuurders zekerheid.
De speelruimte van een bedrijf als V&D is daardoor nihil. Drie partijen claimen een maximaal resultaat dat alleen bij continue topprestaties haalbaar is.
De val van V&D is daarom een belangrijke illustratie van onderliggende problemen. Investeerders houden te lang vast aan veel te hoge huren. Die hoge huren staan niet in verhouding tot de winst die een detaillist kan maken. Daarnaast zijn aan arbeidscontracten langdurige verplichtingen voor de werkgever verbonden. Dat zijn de twee struikelblokken.
Terwijl de markt steeds snellere acties verwacht van een ondernemer blijft diezelfde ondernemer gebonden aan langdurige verbintenissen met verhuurders en personeel. Hij kan niet meer zo snel schakelen als zou moeten. Een faillissement is dan de uitweg.
Kansen voor innovatie
Als gevolg van de negatieve berichten over het faillissement en andere grote bedrijven lijkt het alsof de detailhandel kommer en kwel is. Niets is echter minder waar!
De omzet van de detailhandel groeit, de crisis lijkt voorbij. Ondernemers kunnen dus prima zaken doen, winkels kunnen verkopen. Dit is de eerste kans voor succesvol ondernemen.
De omzet groeit, en tegelijkertijd verandert het koopgedrag. De omzet van webwinkels groeit explosief. Wie op deze trend aanhaakt met een webwinkel in een eigen niche kan succes behalen. Zo maar een webwinkel is niet genoeg. Essentieel is daarbij de communicatie en promotie. De toegevoegde waarde van de ondernemer moet zichtbaar zijn, bij voorkeur te ervaren.
De derde kans bestaat uit het anders positioneren van het product. De strikte scheiding tussen goederen en diensten bestaat niet meer. Bijna alle producten zijn een mengvorm van beide: goederen met enige dienstverlening en diensten met enige goederen. Internet en social media maken deze integratie mogelijk en succesvol.
Ook voor medewerkers van bedrijven ontstaan er nieuwe kansen. Bedrijven en ondernemers worden geprikkeld om innovatief te zijn en om hun meerwaarde voor de klant beter zichtbaar te maken. Wat voor de ondernemers geldt, geldt ook voor de medewerkers. Je meerwaarde verder ontwikkelen om ook op termijn een gewaardeerde en aantrekkelijke medewerker te blijven.
Kansen voor het onderwijs
De kansen voor bedrijven en ondernemers vertalen zich ook naar het onderwijs. Natuurlijk, de opleidingen voor filiaalmanagers, afdelingsmanager etc. worden minder noodzakelijk.
Daar staat tegenover dat de inhoud van opleidingen opgefrist kan worden, en dat zelfs nieuwe moderne opleidingen gaan ontstaan.
Een paar suggesties:
- ontwerp en implementeren van webwinkels.
- communicatie en promotie voor ondernemers.
- ondernemend gedrag als basis voor medewerkers.
Op het eerste gezicht lijken deze onderwerpen niet revolutionair. Het baanbrekende aspect wordt niet bepaald door het onderwerp, maar wel door de concrete invulling en uitvoering. Dat is in mijn ogen de innovatieve uitdaging voor het onderwijs.
